Sottan tys bankrottyq
Zań jobasynyń negizgi erejeleri boıynsha 1600 aılyq eseptik kórsetkishke deıingi qaryzy bar jáne múliktiń bolmaýyna baılanysty óndirip alýshyǵa qaıtarylǵan atqarýshylyq qujaty bar jeke tulǵaǵa sottan tys bankrottyq rásimin qoldaný usynylady.Kórsetilgen negiz boıynsha qaıtarylǵan atqarý paraǵynyń bolýy boryshqordyń boryshty tóleýge qarajaty joq ekenin jáne bul fakt atqarýshylyq is júrgizý barysynda rastalǵanyn kýálandyrady.
Banktik qaryz sharty jáne (nemese) mıkrokredıt berý týraly shart boıynsha, sondaı-aq kolektorlyq agenttik pen kredıtor arasynda jasalǵan bereshekti óndirip alý týraly shart jáne (nemese) talap etý quqyǵyn basqaǵa berý sharty boıynsha mindettemeleri olardy oryndaý merzimi bastalǵan kúnnen bastap bes jyl ishinde oryndalmaǵan azamattar da sottan tys bankrottyq rásimin qoldana alady.
Ýákiletti organnyń saıtynda boryshkerge qatysty sottan tys bankrottyq rásiminiń qoldanylǵany týraly habarlandyrý ornalastyrylady jáne 6 aı ishinde boryshker týraly aqparat barlyq kredıtorlar úshin qoljetimdi bolady.
Eger kórsetilgen kezeń ishinde boryshkerdiń menshigine múlik túsken nemese onyń múliktik jaǵdaıy ózgeshe túrde aıtarlyqtaı ózgergen jaǵdaıda, boryshker sottan tys bankrottyq rásimin toqtatý týraly ótinish jasaýǵa mindetti.
Sondaı-aq, nesıe berýshige boryshkerdiń menshiginde memlekettik tirkeýge jatatyn múliktiń bar-joǵyn anyqtaǵan kezde nemese eger boryshker sottan tys bankrottyq rásimin qoldanǵan kezde bereshektiń is júzindegi mólsherden az mólsherin kórsetken bolsa, oǵan osyndaı ótinishpen júginý quqyǵy beriledi, bul oǵan osy rásimdi paıdalanýǵa múmkindik berdi.
Rásimniń toqtatylýy boryshkerdi mindettemelerdi oryndaýdan bosatpaıdy.
Alaıda, eger kórsetilgen kezeń ishinde osyndaı mán-jaılar anyqtalmasa, sottan tys bankrottyq rásimi aıaqtalady, boryshker bankrot dep jarıalanady jáne alıment tóleý jáne ómirine nemese densaýlyǵyna keltirilgen zıandy óteý jónindegi mindettemelerdi qospaǵanda, boryshtardan bosatylady.
Bul rásim boryshker úshin tıimsiz bolyp tabylady.
Sonymen birge boryshker úshin belgili bir saldary bolady, atap aıtqanda:
5 jyl ishinde tulǵa bankterden jáne mıkroqarjy uıymdarynan qaryz ala almaıdy;
emdeýdi júrgizý, jaqyn týysyn emdeýge alyp júrý jáne jaqyn týysyn Qazaqstan Respýblıkasynan tys jerlerde jerleýdi júrgizý qajet bolǵan jaǵdaılardy qospaǵanda, 3 jyl boıy Qazaqstan Respýblıkasynan tys jerlerge shyǵa almaıdy.
Azamattar mundaı rásimdi 7 jyldan keıin qaıta paıdalanýǵa quqyly.
Sot bankrottyǵy
Azamat tólem qabilettiligin qalpyna keltirý josparyn oryndamaǵan (oryndaý múmkin bolmaǵan) jaǵdaıda kredıtorlar sot bankrottyǵyn qoldaný týraly ótinishpen sotqa júginýge quqyly, al boryshqordyń ózi mindetti.Sot bankrottyǵyn qoldaný úshin negizdemelermen zań jobasy kelesi jaǵdaılardy belgileıdi:
1) bereshek respýblıkalyq búdjet týraly zańda tıisti qarjy jylynyń 1 qańtaryna belgilengen aılyq eseptik kórsetkishtiń 1600 eselengen mólsherinen asatyn bolsa;
2) boryshkerdiń barlyq mindettemeleriniń, onyń ishinde oryndalý merzimi bastalmaǵan mindettemeleriniń mólsheri oǵan tıesili múliktiń qunynan asyp ketse;
3) boryshker banktik qaryz sharty jáne (nemese) mıkrokredıt berý týraly shart boıynsha bereshekti retteýdi júrgizý boıynsha sharalar qoldansa;
4) tólem qabilettiligin qalpyna keltirý, sottan tys jáne sot bankrottyǵy rásimi boryshkerge qatysty ótinish berýdiń aldyndaǵy jeti jyl ishinde qoldanylmaǵan jaǵdaılarda júzege asyrylady.
Múlikti qarjy basqarýshysy satý josparyna sáıkes "atqarýshylyq is júrgizý jáne sot oryndaýshylarynyń mártebesi týraly"Qazaqstan Respýblıkasynyń Zańyna sáıkes óndirip alýǵa bolmaıtyn múlikti qospaǵanda, elektrondyq saýda-sattyqta nemese tikeleı satý ádisimen satady. Sondaı-aq boryshkerdiń mindettemelerdi oryndaýdy qamtamasyz etý bolyp tabylmaıtyn jalǵyz turǵyn úıine óndirip alýdy qoldanýǵa bolmaıdy.
Boryshkerdiń múliktik massasyn satýdan túsken qarajat zańda belgilengen kezektilikke qatań sáıkestikte kredıtorlardyń talaptaryn qanaǵattandyrýǵa baǵyttalady.
Sot bankrottyǵyn júrgizý merzimi-6 aı.
Sot bankrottyǵy rásimi aıaqtalǵannan keıin sot qarjy basqarýshysynyń qorytyndy esebin bekitedi jáne qarjy basqarýshysynyń qorytyndysyn eskere otyryp, azamatty boryshtardan bosatý týraly sheshim qabyldaıdy.
Sot bankrottyǵy rásimi barysynda óz múlkin satý nátıjeleri boıynsha azamatty boryshtardan bosatý múmkindigi jospar negizinde tólem qabilettiligin qalpyna keltirýmen qatar boryshker úshin shamadan tys boryshtyq júktemeden qutylý múmkindigin alýdyń taǵy bir tásili bolyp tabylady. Alaıda, qaryzdardan bosatý árdaıym belgili bir adamnyń bankrottyq rásiminiń qısyndy aıaqtalýy bola bermeıtinin túsiný kerek.
Sot bankrottyǵy rásimi aıaqtalǵannan keıin boryshkerge qatysty sottan tys bankrottyq rásimi aıaqtalǵan kezde týyndaıtyn saldar týyndaıdy, dep atap kórsetedi zań jobasynda.